'Filosoferen als middel tegen radicalisering'
kopt het Onderwijsblad
'Juf strijdt in de klas tegen radicalisering'
kopte Trouw op de voorpagina
In het boek Kinderlogica komt het woord radicalisering welgeteld één keer voor. Daar waar ik uitlegde hoe Maaike Merckens en ik ooit onze eerste opdracht hebben gekregen van stadsdeel de Baarsjes, na de moord op Theo van Gogh. Het stadsdeel wilde iets met filosofie doen in het kader van burgerschap en vooral anti-radicalisering. Filosoferen zou de zelfdenkzaamheid ontwikkelen, de tolerantie bevorderen en een veilige ontmoeting tussen meningen, culturen en geloven creëren.
Wij ontwikkelden een mooi burgerschapsprogramma en hebben dit de jaren daarop aangevuld met het thema seksualiteit.
Maar in feite ging het de jaren erna al lang niet meer om anti-radicalisering. De jaren daarna werd filosofie gewoon ingezet in het kader van Brede Talentontwikkeling.
Het opmerkelijke is dat bladen en kranten toch de meest spannende woorden uit een boek vissen en zorgen dat die in de kop terechtkomen. De woorden met de meeste nieuwswaarde. Bij het woord radicalisering gaan de alarmbellen meteen af bij de lezers en dus is het een belangrijk stuk. Zo werkt het in de media.
Toch is het jammer. Want wat ik precies probeerde met het schrijven van het boek is de kloof tussen culturen wat te dichten. Ik beschreef mijn zoektocht en ontwikkeling in het ontdekken van die Andere Cultuur, die ook voor mij in het begin vreemd was. Ik ontdekte mijn eigen vooroordelen en onderzocht het fenomeen van de discriminatie. Met mezelf als (anti-)voorbeeld hoop ik dat veel docenten of andere professionals en ook gewoon burgers, die met verschillende culturen te maken hebben, zelf ook aan reflectie zullen doen en hopelijk wat meer open-minded naar andere culturen kijken. Zonder discriminatie.
Maar wat er door zo'n kop gebeurt is, vrees ik, het tegenovergestelde. Onmiddellijk wordt 'de multi-culturele klas' in verband met radicalisering gebracht. Onmiddellijk gaan de alarmbellen weer af en wordt de vrees gevoed. De argeloze lezer maakt zo snel geen kritisch onderscheid tussen 'alle moslims' en 'alleen die geradicaliseerde mensen'. Er wordt de indruk gewekt alsof het nog steeds bovenaan de agenda staat, wat niet zo is. En tot slot wordt het prachtige vak van het filosoferen uit zijn verband getrokken, alsof het alleen maar om neutraliseren gaat en niet om al die andere mooie effecten die je bereikt met het filosoferen.
Sabine Wassenberg
www.wonderwhy.nl
